GŁOS “POLSKIEGO WYGNAŃCA” O UKRAINIE W AMERYCE W 1837 ROKU — PO ANGIELSKU
Keywords:
August Antoni Jakubowski, emigracja, Stany Zjednoczone, Ukraina, “czarny romantyzm”Abstract
Autor omawia postać Antoniego Augusta Jakubowskiego, nieślubnego syna Antoniego Malczewskiego, znakomitego, choć przedwcześnie zmarłego poety i autora pamiętników. To właśnie pamiętnikom Jakubowskiego poświęcone zostaje najwięcej miejsca, gdyż ich autor wielokrotnie poruszał w nich temat Ukrainy — z perspektywy polskiego wygnańca, choć po angielsku. Jest to perspektywa o tyle jeszcze ciekawa, że Jakubowski znał Ukrainę z autopsji i był jednym z prekursorów związanego z jej ziemią i historią nurtu w literaturze romantycznej — tzw. czarnego romantyzmu.
Downloads
References
Antoniemu Malczewskiemu w 170 rocznicę pierwszej edycji “Marii”, red. H. Krukowska, Białystok 1997.
Ateny Wołyńskie 1805 — 1833, red. S. Makowski, W. Sobczuk, Tarnopol 2006.
Bracka M. Polska proza 40-80-lat XIX wieku: mit — historia — wartości, Kijów 2013.
Chociszewski J. Księga sybillińska o przyszłości: zbiór objaśnień, proroctw, przepowiedni i jasnowidzeń o różnych narodach, a szczególnie o Kościele katolickim, Polsce i Słowiańszczyźnie, [1895], reprint, Warszawa 2012.
Dumy podolskie za czasów panowania tureckiego przez Tymona Zaborowskiego, wstęp K. Sienkiewicz, Duma IV: Powstanie, Puławy 1830.
Dzieła Maurycego Mochnackiego, wydanie jedynie prawne ogłoszone z wiedzą Matki Autora, T. V, O literaturze polskiej w wieku dziewiętnastym, Poznań 1863.
Gacowa H. “Maria” i Antoni Malczewski. Kompendium źródłowe, wstęp J. Maciejewski, Wrocław — Warszawa — Kraków — Gdańsk 1974.
Gaj R. Mit i legenda w kulturze hiszpańskiej, w: Ateny. Rzym. Bizancjum. Mity Śródziemnomorza w kulturze XIX i XX wieku, red. J. Ławski, K. Korotkich, Białystok 2008.
Giergielewicz M. August Antoni Jakubowski and his “Remembrances of a Polish Exile”, “The Polish Review” 1971/16, nr 2.
Gosławski M. Podole, poema opisane w czterech częściach, w: Poezye Maurycego Gosławskiego, z przedmową L. Zienkowicza, Lipsk 1864.
Great Men and Women of Poland, Ed. by Stephen P. Mizwa, New York 1943.
Hasło “Rosienkiewicz Marcin”, w: Słownik krzemieńczan 1805–1832, wstęp i opr. haseł W. Piotrowski, Piotrków Trybunalski 2005, s. 261-262.
Hnatiuk W. Ukraińsko-polska prawobrzeżna literatura romantyczna. Wybór prac, red. R. Radyszewski, Kijów 2008.
Jakubowski A.A. Poezje, opr. J. Maślanka, Kraków 1973.
Jakubowski A.A. Wspomnienia polskiego wygnańca / The Remembrances of a Polish Exile, wydanie polsko-angielskie, przekład, wstęp i red. tomu J. Ławski, P. Oczko, zasady wydania Ł. Zabielski, Naukowa Seria Wydawnicza “Czarny Romantyzm”, Białystok 2013.
Jeglińska E., Między marzeniem a rzeczywistością. Ameryka w twórczości Juliana Ursyna Niemcewicza, Poznań 2010.
Kałążny J. Fiktion und Geschichte. Alexander von Oppeln-Bronikowski und sein Geschichtserzählen, Poznań 1996.
Krzyżanowski J. Wstęp, w: A. A. Jakubowski. Syn Malczewskiego, Kraków 1930.
Lerski J.J. A Polish Chapter In Jacksonian America. The United States and the Polish Exiles of 1831, Madison 1958.
List do pułkownika Feliksa Breańskiego, w: J. Lelewel, Listy emigracyjne, opr. H. Więckowska, T. 1, Kraków 1978.
Ławski J. Obraz literatury polskiej na wschodzie Europy, “Naukovi zapiski”, Serija “Filologiczna”, nr 36, Ostróg 2013.
Ławski J. Siedem. O Auguście Antonim Jakubowskim, w: Nihilizm i historia. Studia z literatury XIX i XX wieku, pod red. M. Sokołowskiego i J. Ławskiego, Białystok — Warszawa 2009, s. 17–78.
Łubieński T. Norwid wraca do Paryża, Kraków 1989.
Maślanka J. Wstęp, w: A.A. Jakubowski, Poezje, opr. J. Maślanka, Kraków 1973.
Nowicka E. Omamienie — cudowność — afekt. Dramat w kręgu dziewiętnastowiecznych wyobrażeń i pojęć, Poznań 2003.
Opowiedziany naród. Literatura polska i niemiecka wobec nacjonalizmów XIX wieku, red. I. Surynt i M. Zybura, Wrocław 2006.
Pigoń S. Syn Malczewskiego, “Ruch Literacki”, 1930, nr 3;
Polscy romantycy szkoły ukraińskiej: Antoni Malczewski, Seweryn Goszczyński, Józef Bohdan Zaleski, red. R. Radyszewski, Kijów 2009.
Przybylski R. Krzemieniec. Opowieść o rozsądku zwyciężonych, Warszawa 2003.
Rosienkiewicz M. Wiadomość biograficzna o Jakubowskim, w: A.A. Jakubowski, Poezje, opr. J. Maślanka, Kraków 1973.
Rosset F. D. Triaire, Jan Potocki. Biografia, przeł. A. Wasilewska, Warszawa 2006.
Ryba J. Motywy podróżnicze w twórczości Jana Potockiego, Wrocław 1993.
Serczyk W.A. Historia Ukrainy, Wrocław 1990.
Sławkowa E. Z zagadnień typologii odmian funkcjonalnych współczesnej polszczyzny. Pomiędzy językiem naukowym a językiem artystycznym: “Pokrzywa” Aleksandra Nawareckiego, w: tejże Tekst literacki w kręgu językoznawstwa, Katowice 2012.
Sokalska M. Opera a dramat romantyczny: Mickiewicz, Krasiński, Słowacki, Kraków 2009.
Sowtys N. Pisana po polsku literatura ukraińska w kontekście fenomenu kulturowego polsko-ukraińskiego pogranicza, “Bibliotekarz Podlaski”, 2013, Rocznik XIV, nr 2 (XXVII), s. 104-113.
Ujejski J. Antoni Malczewski (Poeta i poemat), Warszawa 1921.
Wardziński Z. English Publications of Polish Exiles in the United States: 1808–1897, “The Polish Review”, 1995, t. 40, nr 4.
Published
How to Cite
Issue
Section
License
Copyright (c) 2014 Jarosław Ławski
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.
