KULT ŚWIĘTYCH PRAWOSŁAWNYCH W MONASTERACH WIELKIEGO KSIĘSTWA LITEWSKIEGO W XVI WIEKU

Автор(и)

  • Piotr Chomik Київський університет імені Бориса Грінченка, кафедра світової літератури Гуманітарного інституту

Ключові слова:

monastycyzm, kult świętych, prawosławie, Wielkie Księstwo Litewskie

Анотація

Autor porusza w artykule zagadnienie kultu świętych jako jeden z głównych przejawów życia duchowego w Kościele prawosławnym. Szczególna uwaga poświęcona tu zostaje kultowi świętych jako składnikowi życia monastycznego. Autor odnosi się do historii ruchu monastycznego, począwszy od XVI wieku, kiedy głównymi ośrodkami kultu świętych były właśnie monastery. W omawianiu historii kultu poszczególnych świętych szczególne miejsce, jako źródła informacji, zajmują zabytki piśmiennictwa monastycznego z terenów Wielkiego Księstwa Litewskiego. Interpretacja tych źródeł wskazuje na częste i wielopłaszczyznowe związki tamtejszych form kultu świętych w ruchu monastycznym z kultami ruskimi oraz południowosłowiańskimi.

Завантаження

Дані завантаження ще не доступні.

Біографія автора

Piotr Chomik, Київський університет імені Бориса Грінченка, кафедра світової літератури Гуманітарного інституту

кандидат філологічних наук, доцент

Посилання

Lietuvos Mokslų Akademijos Biblioteka, Vilnius (LMAB), F. 19.

Lietuvos Mokslų Akademijos Biblioteka, Vilnius (LMAB), F. 21.

Lietuvos Mokslų Akademijos Biblioteka, Vilnius (LMAB), F. 22.

Boniecki A. Poczet rodów w Wielkim Księstwie Litewskim w XV–XVI wieku, Warszawa 1887.

Charkiewicz J. Św. Antoni Supraski, “Wiadomości Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego”, nr 3 (184), 2005.

Charkiewicz J. Święci ziemi białoruskiej, Hajnówka 2006, s. 56.

Kruk M.P. Gregory Tsamblak and the cult of Saint Parasceva, w: Byzantium, New Peopels, New Powers: The Byzantino-Slav Contact Zone, from the Ninth to the Fifteenth Century (Byzantina et Slavica Cracoviensia, V), red. M. Kaimakamova, M. Salamon, M. Smorąg-Różycka, Dedicated to the Memory of Anna Różycka-Bryzek, Cracow 2007.

W. Krysiński, Święty Jan Nowy Suczawski — patron Bukowiny, “Wiadomości PAKP” nr 6 (187)/2005.

Kuczyńska M. Grzegorza Cambłaka Nabożeństwo ku czci św. Jana Nowego Suczawskiego 2 VI, w: Literatura i język rosyjski w świecie. Materiały z III konferencji MAPRJAŁ, pod red. E. Kucharskiej, Szczecin, 1993.

Kuczyńska M. Kult św. Paraskiewy-Petki Tyrnowskiej we współczesnej Polsce — zarys problemu, “Latopisy Akademii Supraskiej”, vol. 2, Kościół prawosławny na Bałkanach i w Polsce — wzajemne relacje oraz wspólna tradycja, red. U. Pawluczuk, Białystok, 2011.

Lis I. Święci w kulturze duchowej i ideologii Słowian prawosławnych w średniowieczu (do XV w.), Kraków, 2004.

Maroszek J. Pogranicze Litwy i Korony w planach Zygmunta Augusta, Białystok, 2000.

Maroszek J. Rewelacyjne odkrycie nieznanych najstarszych dokumentów dla Białegostoku, “Białostocczyzna”, 1, 1999.

Mironowicz A. Kult świętych na Białorusi, “Wiadomości PAKP”, nr 4, Warszawa, 1992.

Mironowicz A., Męczennik Supraski. “Białoruskie Zeszyty Historyczne”, 41, 2014.

Mironowicz A.: Związki monasteru supraskiego ze Świętą Górą Athos w XVI wieku, w: Święta Góra Athos w kulturze Europy. Europa w kulturze Athosu, pod red. M. Kuczyńskiej, Gniezno, 2009.

Naumow A. Domus divisa, Kraków, 2002.

Naumow A. Monaster supraski jako jeden z głównych ośrodków kulturalnych Rzeczypospolitej, w: Z dziejów monasteru supraskiego: Materiały międzynarodowej konferencji naukowej “Supraski monaster Zwiastowania Przenajświętszej Bogarodzicy i jego historyczna rola w rozwoju społeczności lokalnej i dziejach państwa”, Białystok, 2005.

Naumow A. Swieci południow skiej do końca XV wieku, w: Orthodox church in the Balkans and Poland. Connections and Common Tradition, ed. A. Mironowicz, U. Pawluczuk, W. Walczak, Białystok, 2006.

Naumow A. Utwory południowo-słowiańskie w cerkiewnosłowiańskim piśmiennictwie w Rzeczypospolitej, “Latopisy Akademii Supraskiej”, vol 2, Kościół prawosławny na Bałkanach i w Polsce — wzajemne relacje oraz wspólna tradycja, red. U. Pawluczuk, Białystok 2011.

skich, “Krakowsko-Wileńskie Studia Slawistyczne”, t. 1, Kraków, 1996.

Rękopisy cerkiewnosłowiańskie w Polsce. Katalog, oprac. A. Naumow, A. Kaszlej, E, Naumow, J. Stradomski, Kraków, 2004.

mi, “Wiadomości Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego”, 3, 1981.

Stradomski J. Święta Paraskiewa (Petka) w literaturze, kulturze i duchowości Słowian południowych i wschodnich, “Biblioteka Ekumenii i Dialogu”, t. 9, red. W. Stępniak-Minczewa, Z. J. Kijas, Kraków, 1999.

Stradomski J. Twórczość hagiograficzna metropolity kijowskiego Grzegorza Cambłaka w kontekście tradycji południowo-słowiańskiej literatury XIV–XV wieku, w: Chrześcijańskie dziedzictwo duchowe narodów słowiańskich. Wokół kultur śródziemnomorskich, t. II, Historia:, język, kultura, red. Z. Abramowicz i J. Ławski, Białystok, 2010.

Urzędnicy podlascy XIV–XVIII wieku. Spisy, opr. E. Dubas-Urwanowicz, W. Jarmolik, M. Kulecki, J. Urwanowicz, Kórnik, 1994.

Ziemscy aniołowie, niebiańscy ludzie. Anachoreci w bułgarskiej literaturze i kulturze, wybór i wstęp G. Minczew, Białystok, 2002.

Археографический сборник документов, относящихся к истории Северо-Западной Руси, Т. 9., Вильна, 1870.

Голубинский Е.Е. История канонизации святых в Русской Церкви / Голубинский Е.Е. — Москва, 1903.

Кириллические рукописные книги, хранящиеся в Вильнюсе: каталог, Vilnius 2008, сост. Н. Морозова.

Мельников А.А. Путь непечален: исторические свидетельства о святости Белой Руси / Мельников А.А. — Минск, 1992.

Морозова Н. Древнейшие рукописи Супрасльского Благовещенского монастыря (1550–1532 гг.) / Морозова Н., Темчин С. // w: Z dziejów monasteru supraskiego: Materiały międzynarodowej konferencji naukowej “Supraski monaster Zwiastowania Przenajświętszej Bogarodzicy i jego historyczna rola w rozwoju społeczności lokalnej i dziejach państwa”, Białystok, 2005.

Морозова Н.А. Об изучении церковнославянской письменности Великого княжества Литовского / Морозова Н.А., Темчин С.Ю. // “Krakowsko-Wileńskie Studia Slawistyczne”, t. 2, Kraków 1997.

Нікалаеў М. Палата кнігапісная: Рукапісная кніга на Беларусі ў X–XVIII стагоддзях, Мінск 1993.

Описание рукописей Виленской публичной библиотеки, церковно-славянских и руських / сост. Ф. Добрянский. — Вильна, 1892.

Темчин С. Гимнографическое творчество Григория Цамблака: вильнюсский список службы с житием Иоанну Новому Сучавскому, 2 VI. / Темчин С.Ю. // “Krakowsko-Wileńskie Studia Slawistyczne”, t. 2, red. S. Temcinas. — Kraków, 1997.

Темчин С.Ю. Исследования по кирилло-мефодиевистике и палеославистике / Темчин С.Ю. // “Krakowsko-Wileńskie Studia Slawistyczne”, t. 5. — Kraków, 2010.

Темчин С.Ю. Почему древнеславянский календарный сборник кратких житий был назван Прологом (Об одном палеославистическом недоразумении) / Темчин С.Ю. // «Славяноведение”, 2. — Москва, 2001.

Турилов А.А. Южнославянские памятники в литературе и книжности Литовской и Московской. Руси XV — первой половины XVI в.: парадоксы истории и географии культурных связей / Турилов А.А. // «Славянский альманах 2000”. — Москва, 2001.

Турилов А.А. Южнославянские переводы XIV–XV вв. и корпус переводных текстов на Руси. — Ч. 1 / Турилов А.А. // «Вестник церковной истории”, 1–2 (17–18), 2010.

Downloads


Переглядів анотації: 164

Опубліковано

11.03.2016

Як цитувати

Chomik, P. (2016). KULT ŚWIĘTYCH PRAWOSŁAWNYCH W MONASTERACH WIELKIEGO KSIĘSTWA LITEWSKIEGO W XVI WIEKU. Літературний процес: методологія, імена, тенденції, (4). вилучено із https://litp.kubg.edu.ua/index.php/journal/article/view/270